Este 'post' se lo dedico a mi compi Begoña, que es la profe de griego en el instituto, para que no se agobie con la desidia de sus (y mis) alumnos de bachillerato y alcance la tan deseada y buscada ἀταραξία ('imperturbabilidad del sabio') a través de la lectura de pequeñas perlas como este dístico elegíaco que aparece en la Anthologia Graeca (o Palatina), XII, 188:
Εἴ σε φιλῶν ἀδικῶ καὶ τοῦτο δοκεῖς ὕβριν εἶναι͵
τὴν αὐτὴν κόλασιν καὶ σὺ φίλει με λαβών .
cuya traducción sería:
"Si al besarte hago mal y consideras que es un ultraje,
devuélveme el mismo castigo y bésame tú también".
lunes, 28 de abril de 2008
lunes, 21 de abril de 2008
Mira, mira y compara.
Para que veáis que el latín se puede traducir hasta al inglés más clásico y fetén, aquí va una versión inglesa muy literal del poema 5 de Catulo que copié y traduje más abajo (es del poeta barroco Richard Crashaw):
Let us live, my Lesbia, and let us love,
and let us count the opinion of censurious old men as a penny.
Suns can set and rise again:
our brief light only sets
and then there is an endless night for sleeping.
Give me a thousand kisses, then a hundred,
then another thousand, and a second hundred,
then a thousand and a hundred over and over again
then when we will have kissed that many thousand times,
even we will not know how many,
and no one who wishes us ill because he is envious, can hold against us
the kisses he cannot count.
Y ahora una algo más áspera en alemán:
Wir wollen leben, meine Lesbia, und uns lieben,
und all die Gerüchte der allzu strengen Greise
sollen uns nur ein As wert sein.
Sonnen können untergehen und wiederkehren:
wir aber müssen, wenn unser kurzes Licht einmal erloschen ist,
einzige ewige Nacht schlafen.
Gib mir tausend Küsse, dann hundert,
dann weitere tausend, dann ein zweites Mal Hundert,
dann noch weitere tausend, dann hundert.
Dann, wenn wir viele tausend gegeben haben,
werden wir jene durcheinanderbringen, damit wir nicht wissen,
oder uns kein Schlechtgesinnter beneiden kann,
wenn er weiß, dass es so viele Küsse waren.
et à tous les commérages des vieillards trop sévères,
donnons la valeur d'un sou.Les rayons du soleil peuvent mourir et renaître ;
pour nous, une fois que la brève lumière s'est éteinte,
c'est une seule nuit éternelle qu'il faut dormir.
Donne-moi mille baisers, et puis cent, et puis mille autres,
puis une seconde fois cent, puis encore mille autres, puis cent.
Ensuite lorsque nous nous serons embrassés des milliers de fois,
nous brouillerons les comptes pour ne plus les reconnaître,
de peur qu'un esprit malin ne puisse nous jeter le mauvais oeil lorsqu'il connaîtra le nombre de nos baisers.
κι ὅσο γιὰ τὴν πικρόχολη μουρμούρα τῶν γερόντων
καρφάκι ἄς μὴ μᾶς καίγεται.
Ὁ ἥλιος πάει στὴ δύση του καὶ πάλι πίσω θά’ρθει,
μὰ ἡ λιγοστὴ ζωούλα μας ἅπαξ καὶ βασιλέψει,
νυχτιὰ μᾶς μένει ἀτέρμονη, γιὰ νὰ τὴν κοιμηθοῦμε.
Δός μου λοιπὸν χίλια φιλιὰ καὶ ἑκατὸ ἀκόμα
καὶ ἄλλα πάλι χίλια κι ἀκόμα ἑκατὸ
καὶ δός μου χίλια ἄλλα κι ἀπανωτὰ ἑκατό·
ἔτσι ἀφοῦ πολλὲς τὰ κάνουμε χιλιάδες,
λογαριασμὸ δὲ θὰ ’χουμε ἀπὸ τὸ μπέρδεμά τους
κι οὔτε κανένας φθονερὸς μπορεῖ νὰ μᾶς ματιάξει,
ὅταν θὰ ξέρει ἀρίθμητα πὼς εἶναι τὰ φιλιά μας.
Let us live, my Lesbia, and let us love,
and let us count the opinion of censurious old men as a penny.
Suns can set and rise again:
our brief light only sets
and then there is an endless night for sleeping.
Give me a thousand kisses, then a hundred,
then another thousand, and a second hundred,
then a thousand and a hundred over and over again
then when we will have kissed that many thousand times,
even we will not know how many,
and no one who wishes us ill because he is envious, can hold against us
the kisses he cannot count.
Y ahora una algo más áspera en alemán:
Wir wollen leben, meine Lesbia, und uns lieben,
und all die Gerüchte der allzu strengen Greise
sollen uns nur ein As wert sein.
Sonnen können untergehen und wiederkehren:
wir aber müssen, wenn unser kurzes Licht einmal erloschen ist,
einzige ewige Nacht schlafen.
Gib mir tausend Küsse, dann hundert,
dann weitere tausend, dann ein zweites Mal Hundert,
dann noch weitere tausend, dann hundert.
Dann, wenn wir viele tausend gegeben haben,
werden wir jene durcheinanderbringen, damit wir nicht wissen,
oder uns kein Schlechtgesinnter beneiden kann,
wenn er weiß, dass es so viele Küsse waren.
¿Qué tal una en francés? Ya sabemos que es una lengua muy sensual y cariñosona...
Vivons, ma Lesbie, aimons-nouset à tous les commérages des vieillards trop sévères,
donnons la valeur d'un sou.Les rayons du soleil peuvent mourir et renaître ;
pour nous, une fois que la brève lumière s'est éteinte,
c'est une seule nuit éternelle qu'il faut dormir.
Donne-moi mille baisers, et puis cent, et puis mille autres,
puis une seconde fois cent, puis encore mille autres, puis cent.
Ensuite lorsque nous nous serons embrassés des milliers de fois,
nous brouillerons les comptes pour ne plus les reconnaître,
de peur qu'un esprit malin ne puisse nous jeter le mauvais oeil lorsqu'il connaîtra le nombre de nos baisers.
Por último, una versión en griego moderno (de 1980):
Ζωή, Λεσβία μου, γιὰ μᾶς κι ἀγάπη ἀνάμεσά μαςκι ὅσο γιὰ τὴν πικρόχολη μουρμούρα τῶν γερόντων
καρφάκι ἄς μὴ μᾶς καίγεται.
Ὁ ἥλιος πάει στὴ δύση του καὶ πάλι πίσω θά’ρθει,
μὰ ἡ λιγοστὴ ζωούλα μας ἅπαξ καὶ βασιλέψει,
νυχτιὰ μᾶς μένει ἀτέρμονη, γιὰ νὰ τὴν κοιμηθοῦμε.
Δός μου λοιπὸν χίλια φιλιὰ καὶ ἑκατὸ ἀκόμα
καὶ ἄλλα πάλι χίλια κι ἀκόμα ἑκατὸ
καὶ δός μου χίλια ἄλλα κι ἀπανωτὰ ἑκατό·
ἔτσι ἀφοῦ πολλὲς τὰ κάνουμε χιλιάδες,
λογαριασμὸ δὲ θὰ ’χουμε ἀπὸ τὸ μπέρδεμά τους
κι οὔτε κανένας φθονερὸς μπορεῖ νὰ μᾶς ματιάξει,
ὅταν θὰ ξέρει ἀρίθμητα πὼς εἶναι τὰ φιλιά μας.
Distingamos entre...
... las tres palabras latinas que pueden equivaler al español 'beso': osculum, basium y suavium. Aunque nuestro 'beso' procede de la segunda de ellas, en el latín clásico las otras dos también se podían emplear para designar una acción amistosa o amorosa según su intensidad y objetivo.
- OSCVLVM sería, literalmente, un 'piquito', esto es, un beso en la mejilla entre amigos o amantes.
- BASIVM es un beso en los labios, normal entre amantes y entre amigos muy queridos (íntimos) o familiares.
- SVAVIVM será un beso profundo y sexual, permitido sólo entre amantes.
Para más detalles merece la pena visitar estas páginas de contenido etimológico sobre los besos (están en inglés): http://www.languagehat.com/archives/002473.php
Otra más completa y reciente (es un artículo en PDF) así como erudita sobre el beso en Roma y Grecia:
Suscribirse a:
Entradas (Atom)